Local4local betekent: samen met je energiegemeenschap je eigen energievoorziening organiseren volgens je eigen spelregels en tegen een prijs die je ook zelf (samen) in de hand hebt. Lokaal opgewekte energie lokaal delen met de leden van een energiegemeenschap tegen kostprijs+. Dit is waar we zo snel mogelijk naar toe willen als coöperatieve beweging in de energietransitie.

Nieuwe prikkel voor lokale, betaalbare duurzame energie

Het leveren van betaalbare energie is een actueel en relevant thema; er is een grote maatschappelijke behoefte om tot oplossingen voor de hoge energieprijzen te komen. Maar als het aan de energiecoöperaties ligt gaat local4local ook een andere doorbraak veroorzaken. Wanneer duurzame energie goedkoper is en de energiegemeenschappen weten het tegen kostprijs+ lokaal aan de gemeenschap te leveren, dan wordt dit dé prikkel voor burgers, bedrijven en gemeenten om meer duurzame energie op te wekken in hun eigen omgeving, zonder dat er druk of beleid van buitenaf nodig is.

Met kostprijs+ bedoelen we:

• de volledige doorgerekende prijs van het opwekken, inkopen, distribueren, opslaan, delen en leveren van hernieuwbare energie. Daarin wordt onder andere meegerekend: financieringskosten inclusief rentes, personeelskosten, materiaalkosten en onderzoekskosten,
• verrekend met de inkomsten uit flexibiliteitsmarkten en de verkoop van overschotten van hernieuwbare elektriciteit of warmte,
• de ‘plus’ is een opslag die is bedoeld als reservering voor toekomstige investeringen en dient voor het opvangen van risico’s en investeringen in maatschappelijke doelen. 

Hoe gaat het nu?

Op dit moment gebeurt lokaal leveren wat je lokaal opwekt nog in zeer beperkte mate bij een paar energiecoöperaties in samenwerking met hun coöperatieve leverancier. Hoe het nu meestal gaat is dat energiecoöperaties, net als de meeste andere energieproducenten, hun duurzaam opgewekte stroom aan energieleveranciers verkopen. Deze verkopen het op hun beurt weer aan hun klanten. Dat betekent dus dat de leden van de energiecoöperaties de stroom van hun coöperatie alleen maar kunnen gebruiken als ze het (tegen marktprijs) afnemen van de energieleverancier.

Hoe kan het beter?

Local4local kan worden gerealiseerd door energiegemeenschappen duurzame stroom produceren en deze zoveel mogelijk direct aan hun leden leveren. In een energiegemeenschap zijn de leden niet alleen groepen burgers, zoals gebruikelijk in een energiecoöperatie, maar iedereen in de lokale gemeenschap: burgers, bedrijven, gemeenten en organisaties met maatschappelijk vastgoed. Het doel van een energiegemeenschap is niet het maken van winst, maar het bieden van milieuvoordelen en economische en sociale voordelen aan haar leden of aan de plaatselijke gebieden waar ze werkzaam is.

Daarvoor is het nodig dat er een zo compleet mogelijk beeld is van hoeveel ze lokaal opwekken en hoeveel er lokaal gebruikt wordt. Daar worden allerlei tools voor gebruikt die bijhouden en voorspellen wat het opwek en het gebruik is. De techniek om dat uit te voeren is er eigenlijk al. Het belangrijkste wat we gaan doen in local4local is ervoor zorgen dat techniek, productie en mensen bij elkaar gebracht worden. We gaan afspraken maken over opwek, verbruik en levering. Daarvoor moeten vanuit de energiegemeenschappen organisaties worden opgezet die erop toezien dat de afspraken nagekomen worden, en die zorgen dat de technische kant van het verdelen van de energie onder de gebruikers eerlijk geregeld wordt. Dat is het nieuwe van local4local, dat dat op lokaal niveau goed georganiseerd kan worden.  

Gebruikers zien straks op hun energierekening precies welke energie ze hebben afgenomen van de lokale energiegemeenschap tegen kostprijs+ en hoeveel energie er voor hun gebruik nog extern moest worden ingekocht. Daarvoor betaalt de gebruiker dan de (hogere) marktprijs. 

Om gebruikers zo goed mogelijk te informeren over wanneer ze zo goedkoop mogelijk stroom kunnen afnemen, worden apps en andere communicatiekanalen ontwikkeld. Denk bijvoorbeeld aan energieweerberichten. Je krijgt als gebruiker straks een seintje van de energiegemeenschap als je de volgende dag flink kunt gaan gebruiken omdat er veel opwek is, of dat je het juist een beetje rustig aan moet doen met je verbruik.

Local4localproject met pilots

Dankzij een recent toegekende subsidie uit de MOOI-regeling* (4,6 miljoen euro) en investeringen door deelnemende leden (3,2 miljoen) kunnen we daar vanaf 2023 voortvarend mee aan de slag in het local4localproject.

Van begin 2023 tot en met eind 2025 wordt op een aantal pilotprojecten onderzocht hoe het verdelen van de lokaal opgewekte stroom onder leden van de energiegemeenschap het beste georganiseerd kan worden. Ook wordt bekeken welke tools het beste werken. De projectpartners willen in 2026 een compleet pakket hebben ontwikkeld voor energiegemeenschappen om zelfstandig aan de slag te gaan met het zelfbeheer van opwek en levering van lokaal opgewekte hernieuwbare energie tegen kostprijs+ aan hun gemeenschap.

In het local4local-project werken dertien partners samen, 8 energiecoöperaties, 2 leveranciers van duurzame, in Nederland opgewekte energie, en 3 bedrijven:

• Energie Samen, de landelijke koepel van energiecoöperaties, is penvoerder en projectbegeleider),
• Windunie zorgt voor pilotlocaties),
• Zuidenwind is verantwoordelijk voor het implementeren innovatieve technieken in energiegemeenschappen,
• Grunneger Power past local4local toe op zonneparken en warmteprojecten,
• Energiecoöperatie Zonnedorpen richt zich op het registreren en regelen energieverbruik van huishoudens,
• Energie Samen Rivierenland houdt zich bezig met dataverzameling van het gebruik local4local producten,
• Agem is verantwoordelijk voor het zelfleveringsmodel,
• Deltawind kijkt naar de koppeling van diverse lokale duurzame ontwikkelingen,
• Energielevancier OM | nieuwe energie is verantwoordelijk voor energielevering, marktprocessen, elektriciteitsmarkten en zelflevering,
• Energieleverancier Energie VanOns doet het uitwerken van energiecontracten),
• ENTRNCE, dochter van de Alliandergroep, houdt zich bezig met het faciliteren van lokale elektriciteitshandel,
• Adviesbureau Resourcefully brengt productie- en verbruiksprofielen in kaart en maakt simulaties van o.a. flexibel laden/verwarmen,
• ZEnMo simulations waarborgt dat resultaten van local4local op een coherente manier in de gereedschappen landen.

* De regeling Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI) richt zich op projectontwikkeling voor elektriciteit, gebouwde omgeving en industrie en is bedoeld voor partijen die in een consortium werken aan complete, innovatieve oplossingen die bijdragen aan de klimaatdoelen, gericht op toepassing in de praktijk, met oog voor technische, sociale en andere factoren die de slagingskans vergroten. De regeling wordt uitgevoerd door RVO.