1 juni 2020

Bijna identiek zijn ze, de 36 bungalows in Park Sparrendaal in Driebergen. Maar de energieprestaties zijn heel divers. Lynsey Dubbeld, één van de bewoners, vertelt over de resultaten van een onderzoek naar verbetermaatregelen, dat met steun van U-Thuis en Heuvelrug Energie is uitgevoerd. De insteek: welke energiebesparende maatregelen zijn eenvoudig te realiseren en snel terug te verdienen, en verbeteren als het even kan ook het comfort en binnenklimaat?

1 juni 2020

Bijna identiek zijn ze, de 36 bungalows in Park Sparrendaal in Driebergen. Maar de energieprestaties zijn heel divers. Lynsey Dubbeld, één van de bewoners, vertelt over de resultaten van een onderzoek naar verbetermaatregelen, dat met steun van U-Thuis en Heuvelrug Energie is uitgevoerd. De insteek: welke energiebesparende maatregelen zijn eenvoudig te realiseren en snel terug te verdienen, en verbeteren als het even kan ook het comfort en binnenklimaat?

 

 

Een bewonersinitiatief, waar begint zoiets?

Het begon in 2018 toen twee enthousiaste nieuwe bewoners, Peter en Berthe Moleman, contact legden met de werkgroep Van Gas Los in Park Sparrendaal en Park Seminarie. Peter had de cursus ‘Duurzaam en comfortabel leven’ van Heuvelrug Energie gevolgd en riep de eigenaren van de 36 bungalows in het wijkje bijeen om eens te praten over verduurzaming en energiebesparing. Door het enthousiasme over de mogelijkheden om energie te besparen en CO₂-uitstoot te verminderen, ontstond het idee om de werkgroep Park Plus Bungalows op te richten en cursusleider Kees Stap onderzoek te laten doen naar mogelijke maatregelen. Heuvelrug Energie vroeg daarvoor namens de werkgroep, die naast Peter Moleman ook bestaat uit bewoners Gerard de Geus en Eddy Weiss, een subsidie aan bij U-Thuis, een samenwerkingsverband tussen vijftien Utrechtse gemeenten. Nadat ik de presentatie van het rapport had bijgewoond, in november 2019, werd ik lid van de werkgroep Park Plus Bungalows.

 

Had je zelf al energiemaatregelen genomen?

Ons huis uit 1988 had energielabel B, dus dat zag er op papier best goed uit. Maar toen we hier in 2015 gingen wonen, was het toch even slikken. We woonden hiervoor namelijk in een nieuwbouwwoning. Dan merk je dat de standaards de afgelopen jaren heel erg veranderd zijn. Dubbel glas uit 1988 is niet te vergelijken met het huidige HR++ glas. Ook de dakisolatie kan drie keer beter. De schuifpui konden we al bijna niet meer open en dicht krijgen en liet 's winters veel kou door. Op die punten hebben we inderdaad actie ondernomen.

 

Het onderzoek geeft bewoners concrete adviezen om de komende jaren stappen te zetten met verduurzaming, op basis van een analyse van de specifieke situatie in Park Sparrendaal. Wat zijn de opmerkelijkste resultaten?

Verrassend is dat al veel bewoners zonnepanelen hebben: al 15 huishoudens, iets dat je niet altijd direct ziet vanaf de straat. Daarnaast blijkt er een enorme variatie te zitten in het gasverbruik: van 1.000 tot 3.000 m³ per jaar. Dat heeft deels te maken met de mate waarin er in de afgelopen jaren isolatiemaatregelen zijn genomen. Een aantal woningen is nog in de oorspronkelijke staat. Uit de enquête komen ook klachten naar voren over onvoldoende vloerverwarming, ventilatie, tocht en vocht in de kelder.

 

De adviezen in het rapport gaan over maatregelen waar je geen spijt van krijgt. Waar is dan aan te denken?

Zogenoemde no regret maatregelen zijn duurzame verbeteringen die bewoners wat opleveren, ongeacht wat de toekomst gaat brengen in het kader van de energietransitie. Dus: minder energieverbruik, beter wooncomfort, lagere woonlasten, handhaving van de woningwaarde én een acceptabele terugverdientijd. Meters maken, dat is het idee! Hoe we van het gas afgaan, is nog onzeker. Waar het om gaat, is dat we nu weten welke maatregelen op korte termijn voor de hand liggen als je energie wilt besparen. Je kunt dat individueel doen, of via collectieve inkoop met een aantal bungalows. Toch blijft het een grote uitdaging. Waar val je in praktische en financiële zin geen buil aan? De kortste terugverdientijd van de onderzochte maatregelen is toch nog vijf jaar, dat geldt voor het optimaliseren van de cv-installatie.

 

Welke maatregelen staan in de top drie?

Om het gasverbruik te verminderen, worden vooral HR++ glas en dakisolatie geadviseerd. Ook vloerisolatie kwam goed uit het onderzoek naar voren, vooral als de vloerverwarming standaard wordt gebruikt. Spouwmuurisolatie is een optie als de oude isolatie verweerd en verzakt is. Bijzonder aandachtspunt is de mechanische ventilatie. Daar zijn veel klachten over. De oorspronkelijke unit staat bij bijna iedereen nog op het dak en draait altijd. De ventilator vervangen, kan energie besparen en de prestatie verbeteren. Jammer is dat collectief inkopen hier maar weinig voordeel oplevert. De markt is zo overspannen, de installateurs komen om in het werk. Dat geldt ook voor spouwmuurisolatie. Je krijgt maar een klein beetje korting door samen in te kopen.

 

Tot welke acties heeft het onderzoek tot nu toe geleid?

Dankzij het onderzoek leeft het thema energiebesparing steeds meer in de buurt. Het goede van het rapport is ook dat je alle maatregelen met hun effecten op een rijtje hebt. Daar kom je verder mee. We zijn heel actief met iedereen kennis aanreiken. Een aantal mensen heeft al actie ondernomen. Ook delen we de ervaringen met elkaar. Voor de vaak oudere bewoners blijkt het toch best een investering te zijn. Ze voelen zich sterk betrokken bij het thema duurzaamheid en willen graag een bijdrage leveren aan de toekomst van hun kinderen en kleinkinderen, maar de businesscase voor verduurzaming aan de woning is niet altijd zo sterk. De huizen zijn goed gebouwd en het voelt snel als een hoop gedoe aan je huis voor een relatief kleine energiebesparing en comfortverbetering. Bijvoorbeeld als je de spouwmuur laat isoleren, dat is toch weer een halve dag werk aan de woning. Het enthousiasme voor zonnepanelen is juist heel groot. Zo’n metertje waarmee je kunt volgen hoeveel energie je opwekt, is duidelijk veel stimulerender!

 

Tekst: Jenny Senhorst, De  Vergroening