Zonneparkinitiatieven in Utrechtse Heuvelrug
15 november 2021
Het college van de gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft twee initiatieven voor zonneparken en naar de gemeenteraad gestuurd. Heuvelrug Energie (HE) is bij één van deze initiatieven betrokken. Drie andere initiatieven waarbij HE ook is betrokken zijn (vooralsnog) niet door de selectie gekomen.
15 november 2021
Het college van de gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft twee initiatieven voor zonneparken en naar de gemeenteraad gestuurd. Heuvelrug Energie (HE) is bij één van deze initiatieven betrokken. Drie andere initiatieven waarbij HE ook is betrokken zijn (vooralsnog) niet door de selectie gekomen.
Twee geselecteerde plannen in Overberg en Amerongen
Een van de geselecteerde zonneparken is 11 hectare groot, verdeeld over twee locaties aan de Eindseweg in Overberg. Dit initiatief is ingediend door Heuvelrug Energie en BHM Solar, een ontwikkelaar van zonneparken uit Utrecht. Daarnaast is een 12,5 hectare groot zonnepark aan de Amerongerwetering in Amerongen geselecteerd. Dit zonnepark is een initiatief van LC Energy uit Wageningen. Samen wekken deze plannen potentieel 30,5 MWh op, ongeveer de helft van het huidige elektriciteitsverbruik van huishoudens in de gemeente. Dat is ruim twee procent van het totale huidige jaarlijkse energieverbruik van de gemeente Utrechtse Heuvelrug.
De twee plannen zijn het resultaat van een onderzoek van de gemeente naar het realiseren van maximaal 25 hectare aan zonnevelden. De gemeenteraad besluit in december of de plannen verder ontwikkeld mogen worden. Daarna kunnen de plannen verder worden uitgewerkt voor een vergunningaanvraag.
Selectieproces
Begin augustus bood de gemeente initiatiefnemers de mogelijkheid een plan in te dienen voor het realiseren van een zonneveld. Deze moesten uiterlijk 30 september ingediend worden. De gemeente ontving vijf plannen, goed voor in totaal meer dan vijftig hectare. Er is een eerste selectie gemaakt op basis van de kwaliteit van de plannen, waarbij ook is gekeken naar de gevolgen voor biodiversiteit, natuur, het landschap en er is gezocht naar vernieuwende oplossingen. Ook heeft de Natuur en Milieufederatie Utrecht een second-opinion gegeven op het gebied van participatie, locatiekeuze en inpassing.
Het is de bedoeling dat er volgend jaar een tweede ronde komt voor opnieuw 25 hectare zonnevelden. In principe kunnen de initiatieven die niet door de selectie zijn gekomen, na aanpassing, dan opnieuw worden ingediend.
Zonnepark Overberg-Grift
Tot nu toe komen zonneparken tot stand doordat een projectontwikkelaar eerst een geschikte locatie zoekt en een principe-overeenkomst met grondeigenaren sluit. Voor die specifieke locatie wordt dan een plan uitgewerkt dat voldoet aan de voorwaarden die de gemeente stelt. Dat plan wordt vervolgens met omwonenden en belanghebbenden besproken, maar dan is er weinig speelruimte meer voor aanpassingen. Een initiatief dat door Heuvelrug Energie/Pure Energie samen met inwoners bewoners van Overberg is ingediend wijkt daarvan af. Met het oog op lokaal draagvlak is in dit initiatief de participatie van bewoners, grondeigenaren en andere belanghebbenden in de vormgeving van het zonnepark als startpunt gekozen. Binnen een gebied tussen de dorpskern Overberg en de spoorlijn Arnhem-Utrecht wordt in overleg gekeken wat realiseerbaar is. Daarbij worden criteria als landschappelijke inpassing, ecologische waarde, omkeerbaarheid van het grondgebruik, technische kwaliteit en lokaal mede-eigenaarschap als leidend principe gebruikt. De beoordelingssystematiek die door de gemeente is gehanteerd is echter gebaseerd op de klassieke werkwijze, die uitgaat van een exacte locatie met een sterk uitgewerkt plan. Volgens de beoordelaars van de gemeente heeft ons plan in Overberg veel potentie, maar viel de beoordeling lager uit omdat een exacte locatie nog ontbreekt. “Op het moment dat een van de twee geselecteerde initiatieven niet binnen een jaar een omgevingsvergunning kan aanvragen, schuift het plan van Heuvelrug Energie/Pure Energie door in de procedure’’, aldus de gemeente.
Niet passend in landschappelijk beeld
Twee van de vijf initiatieven zijn niet door de eerste beoordeling op basis van zogeheten ‘knockout criteria’ gekomen. Het gaat om initiatieven van BHM Solar in Leersum en Sunvest/Heuvelrug Energie in Doorn, beiden in het overgangsgebied tussen de Heuvelrug en het Kromme Rijngebied. Het initiatief van BHM Solar betreft een strook van 13 hectare ten zuiden van Darthuizen, in de oksel van de Gooyerdijk en de Langbroekerweg. Volgens de beoordelaars tast het plan met zonnepanelen tot 2 meter hoog de beleving van het omliggend kleinschalig landschap aan. Het initiatief van Sunvest/Heuvelrug Energie betreft 10,6 hectare gelegen tussen de Achterweg en de Gooyerdijk bij Doorn. Bij dit plan zijn de beoordelaars van mening dat een deel ervan een unieke zichtlijn onderbreekt. Daarom passen deze twee initiatieven volgens de beoordelaars in de huidige vorm niet binnen landschappelijk beeld dat de gemeente voor ogen heeft en zijn ze niet in detail beoordeeld. Met aanpassingen zouden beide plannen in de toekomst wellicht wel een positieve beoordeling kunnen krijgen.
Gemeenteraad aan zet
Het woord is nu eerst aan de gemeenteraad. Als de raad groen licht geeft, mogen de twee geselecteerde initiatieven verder in de procedure. De initiatiefnemers kunnen dan samen met omwonenden de plannen definitief gaan maken. Voor deze definitieve plannen moet dan voor het einde van 2022 een omgevingsvergunning worden aangevraagd. De verwachting is dat de zonnevelden in 2024/2025 worden gerealiseerd.
Uitgebreide informatie over de ingediende initiatieven en beoordeling is te vinden bij de raadsstukken voor 25 november 2021, op de website van de gemeente.