Er zijn meerdere factoren die bepalen of uw dak geschikt is voor zonnepanelen, zoals de oriëntatie van het dak, de sterkte van de dakconstructie en de aanwezigheid van bomen of andere gebouwen die er voor zorgen dat uw dak een deel van de dag in de schaduw ligt.

U kunt beginnen met een eerste verkenning aan de hand van de zonnekaart. Hier geeft u uw adres op, waarna u krijgt te zien of uw woning geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen. Ook krijgt u een globale indicatie van het aantal panelen dat u nodig heeft (op basis van een geschat energieverbruik), de opbrengst in euro's en de terugverdientijd.

Is uw dak niet geschikt of te klein en heeft u geen plek in uw tuin? Dan kunt ook meedoen met collectieve zonnepanelenprojecten in uw directe omgeving.

Om een globale schatting te maken van het aantal panelen dat je nodig hebt moet je weten:

- op elke richting je dak is geöriënteerd,
- hoeveel m2 dak je beschikbaar hebt,
- wat je stroomverbruik is, nu en in de toekomst,
- wat het opwekkend vermogen is van zonnepanelen.

De afmetingen van een zonnepaneel zijn doorgaans 1,65 x 1 meter. Het vermogen per zonnepaneel is momenteel gemiddeld 260 Wattpiek (Wp) per zonnepaneel. Onder optimale omstandigheden* kun je op de Utrechste Heuvelrug per Wattpiek ongeveer 0,85 kWh opwekken, dus zo'n 220 kWh per paneel (maximale waarden).

Met een dak op het Zuiden kun je jaarlijks 130 kWh per m2 zonnestroom opwekken.

Het gemiddeld stroomverbruik in Nederland is 3.100 kWh per jaar. Heb je een dak op het Zuiden, dan kun je zo'n verbruik dekken met 14 panelen, ofwel met 23 m2 van je dak.

* In de praktijk zullen de omstandigheden niet altijd optimaal zijn. Zo is de opbrengst lager als je dak niet op het zuiden is gericht. De opbrengst van een dak op het Oosten of Westen is echter nog steeds 110 kWh per m2. Ook wordt de opbrengst lager als de hellingshoek van het dak afwijkt van het optimum (37 graden).

Belangrijk is vooral schaduwwerking. Schaduw van bomen, andere bebouwing, dakkapellen of schoorstenen leidt al snel tot veel lagere opbrengsten. Schaduwwerking is dan ook iets om goed op te letten alvorens zonnepanelen te laten installeren.

Het bepalen van de exacte kosten van een set zonnepanelen is maatwerk. Deze hangen namelijk af van meerdere factoren, zoals het type en aantal panelen dat uw wilt laten installeren, het soort dak dat u heeft en de afstand naar de meterkast. Daarnaast kan het vanwege schaduwwerking verstandig zijn om de panelen parallel te schakelen, en daar zijn extra kosten aan verbonden.

Bij benadering moet u rekenen op een investering van circa 3.400 Euro ()inclusief BTW) voor een kleine installatie van 6 panelen tot pakweg 7.200 Euro voor een grote installatie van 16 panelen.

Op internet zijn diverse tools te vinden om de kosten en de besparing te berekenen, maar deze zijn over het algemeen bedoeld om je te verleiden tot aankoop via de betreffende website. Het is niet duidelijk hoe betrouwbaar deze tools zijn.

De tijd waarin de investering in zonnepanelen wordt terugverdiend is onder meer afhankelijk van:

• de kwaliteit van de panelen en de omvormers. Die bepalen immers hoeveel van de invallende zonne-energie wordt omgezet in elektriciteit –het elektrisch rendement- en hoe dat zich tijdens de levensduur van de installatie ontwikkelt;
• de instraling, en die is weer afhankelijk van lokale omstandigheden: stand van de zon, bewolking, de oriëntatie en hellingshoek van uw dak en de aanwezigheid van schaduw gedurende een deel van de dag;

Gemiddeld genomen zult u de investering in zonnepanelen, als particulier, terugverdienen in 9-11 jaar. Dit is vooral afhankelijk van de grootte van uw installatie en of er meer- of minderwerk nodig is, bijvoorbeeld voor het leggen van extra lange kabels naar de meterkast.  Aangezien de levensduur van de installatie pakweg 25 jaar bedraagt, kun je stellen dat je zo'n 15 jaar gratis stroom hebt van je panelen.

Particulieren kunnen in het jaar van aanschaf de BTW over de panelen en de installatie terugvragen. Daartoe moet u zich tijdig aanmelden bij de belastingdienst. Op de website van Milieucentraal wordt helder uitgelegd welke stappen u daarvoor moet zetten.

Voor bedrijven zijn er aantrekkelijke fiscale regelingen voor ondernemers die zelfs een kortere terugverdientijd mogelijk maken.

Het installeren van zonnepanelen op je dak is een investering van een aantal duizenden Euro's: een investering waarbij je niet over één nacht ijs gaat.

Er zijn talloze mogelijkheden om je verder te oriënteren op de mogelijkheden en het rendement van zonnepanelen. Dat begint met het bepalen van de hellingshoek en de oriëntatie van uw dak. Daarnaast bepaalt u de afmetingen van het dak. Vervolgens zijn er op het internet verschillende tools te vinden waarmee u globaal kunt berekenen hoeveel zonnepanelen u kunt installeren en hoeveel energie die opleveren.

Een voorbeeld van zo'n calculator is te vinden op de website van Duurzaam Dongen.

Zonnepanelen  renderen het beste als ze zijn geïnstalleerd op een dak met een hellingshoek van 20 - 50 graden dat is gericht op het Zuiden, Zuidwesten of Zuidoosten. Het is niet zinvol om panelen op het Noorden of Noordoosten te plaatsen.

Ook is uitgebreide informatie te vinden op de website van Energievergelijk.

De Rijksoverheid verstrekt al enkele jaren geen subsidie meer voor zonnepanelen. Wél kunt u bij de belastingdienst de BTW over de zonnepanelen en de installatie terugvragen. Hoe dat moet, kunt u hier nalezen.

Bedrijven en non-profit instellingen kunnen profiteren van de SDE++ regeling. Dat is weliswaar een complexe regeling, waarbij onder meer een haalbaarheidsstudie moet worden uitgevoerd, maar voor grotere installaties kan het de moeite waard zijn. Meer informatie over de SDE++ regeling vindt u hier.

Meer informatie over energiesubsidies van provincies en gemeenten is te vinden op Energiesubsidiewijzer: De wegwijzer voor energiebesparing!

Levert u stroom aan het net, dan loopt de energiemeter achteruit (draaischijfmeter) of registreert uw ‘teruglevermeter’ hoeveel u aan het net teruglevert. Zodoende wordt de energie die u levert van uw gebruik afgetrokken. Dat wordt 'salderen' genoemd. Salderen was beperkt tot een maximum van 5.000 kWh, maar vanaf 1 juli 2013 mag dat zonder beperking.

Salderen mag alleen wanneer de energie op het eigen dak wordt geproduceerd. Heeft u geen eigen dak om zonnepanelen te plaatsen en overweegt u om zonnepanelen op een ander dak te plaatsen, dan betaalt u energiebelasting. Die is zo hoog, dat het financieel niet langer aantrekkelijk is om zonnepanelen te plaatsen.

Produceert u meer zonne energie dan u zelf jaarlijks gebruikt dan krijgt u een terugleververgoeding van uw energieleverancier. Deze vergoeding verschilt per leverancier, maar is veelal lager dan de prijs inclusief belasting die u zelf normaal gesproken betaalt. Financieel is het dus veelal ongunstig om meer energie op te wekken dan u jaarlijks gebruikt.

Om te kunnen salderen heeft u een energiemeter nodig die de teruglevering kan registreren. Zolang u niet meer stroom produceert dan u verbruikt kan dat in principe met de klassieke draaischijfmeter, maar die is daar niet op geijkt. Bij onze netwerkbeheerder Stedin kunt u nieuwe meter aanvragen die helemaal geschikt is gemaakt voor teruglevering aan het net. Vooralsnog is deze meter gratis, evenals de installatie ervan.

Er zijn twee soorten teruglevermeters: ‘domme’ en ‘slimme’.

Een ‘slimme meter’ is een nieuwe generatie energiemeter die automatisch uw meterstanden kan doorgeven. U hoeft dus niet meer zelf de energiestanden door te geven aan uw energieleverancier. De slimme meter levert u bovendien informatie over uw energieverbruik: Informatie die u kunt gebruiken om te besparen op uw energiekosten. Meer informatie over ‘slimme meters’ vindt u op de website van Stedin. Mocht u niet willen dat gegevens over uw energieverbruik automatisch worden doorgestuurd naar de netbeheerder, of mocht u overgevoelig zijn voor elektromagnetische straling van de slimme meter, dan kunt u kiezen voor een ‘domme’ meter. Deze moet handmatig worden uitgelezen en heeft een lagere stralingsbelasting dan een ‘slimme meter’.

De belastingdienst ziet het plaatsen van Zonne-energiesystemen als woningverbetering. Daarom kunt u de aanschaf van zonnepanelen financieren met een extra hypotheek. De te betalen rente is tevens fiscaal aftrekbaar.

De beste manier om zonnepanelen te financieren is met eigen geld.

Ook is het voor mensen met een dienstverband, pensioen, AOW of WAO uitkering mogelijk via Greenloans ( een dochteronderneming van ABNAmro ) een lening af te sluiten. Greenloans verstrekt leningen aan particulieren voor energiebesparing en duurzame energieproductie. Ook het geleende geld is van duurzame oorsprong. Deze lening heeft een standaardlooptijd van 15 jaar en is op annuïteitenbasis. U heeft dan uw lening na 15 jaar geheel afgelost. Momenteel ligt het rentepercentage op 5.5%. Ook deze rente is fiscaal aftrekbaar.

Sinds 21 januari 2014 kunnen huizenbezitters bij het Nationaal Energiebespaar Fonds (NEF). Dit fonds is opgericht door het Rijk en wordt gefinancierd door het Rijk, de Rabobank en de ASN Bank. Je kunt hier een goedkope lening aanvragen voor de financiering van energiebesparende maatregelen voor bedragen tussen de 2.500 en 25.000 euro met een looptijd van 7, 10 of 15 jaar. De rente die woningeigenaren betalen is aftrekbaar en is afhankelijk van de looptijd van de lening: 1,5% voor een 7-jarige , 1,9% voor een 10-jarige en 2,3% voor een 15-jarige lening. Meer informatie vind je op de website van het NEF: https://www.energiebespaarlening.nl/

Via de Energie Investeringsaftrek (EIA) kunnen bedrijven fiscaal voordelig investeren in energiezuinige technieken en duurzame energie. Op voorwaarde dat het bedrag aan energie-investeringen minimaal 2.300 Euro bedraagt, kunt u 1,5% van de investeringskosten aftrekken van de fiscale winst, bovenop uw gebruikelijke afschrijving. Daardoor betaalt u minder inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Gemiddeld levert de EIA u 10% belastingvoordeel op.

Meer informatie over de Energie Investeringsaftrek vindt u op de website van de Belastingdienst.

Als u in een boekjaar investeert in bedrijfsmiddelen, dan kunt u in aanmerking komen voor de kleinschaligheidsinvesterings-aftrek (KIA). De bedrijfsmiddelen waarin u investeert, moeten dan wel in aanmerking komen voor investeringsaftrek. Het bedrag van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek hangt af van het geïnvesteerde bedrag in het boekjaar. U vindt het bedrag van de investeringsaftrek in de tabel op de website van de Belastingdienst.

Met de VAMIL kunt u een investering op een willekeurig moment afschrijven. Voor investeringen vanaf 2011 is de willekeurige afschrijving beperkt tot 75%. Door sneller afschrijven vermindert u de fiscale winst en betaalt u minder belasting in dat jaar. Dit biedt u een rente- en liquiditeitsvoordeel. Meer informatie over de VAMIL vindt u op de website van de Belastingdienst.

Bedrijven en non-profit instellingen kunnen profiteren van de SDE+ regeling. Dat is weliswaar een complexe regeling, waarbij onder meer een haalbaarheidsstudie moet worden uitgevoerd, maar voor grotere installaties kan het de moeite waard zijn. Meer informatie over de SDE+ regeling vindt u hier.

Uiteraard kunt u, net als voor alle andere inkopen, de BTW over de totale kosten van aanschaf en installatie in mindering brengen op uw aangifte voor de Omzetbelasting.